Woordenlijst

Klik in de index hieronder op een letter, om naar de woorden te gaan en eventueel te luisteren:

Index:

A

ij zit op d’aachteraand	als laatste speler met kaarten moeten uitkomen of spelen
da’s n’n aachtkaantige	een eigenwijs, lomp en dwars figuur, waar je niets mee kunt beginnen
’n aaibaai	een bazig vrouwspersoon
aailwóós	geeuwen van de honger
d’n aarbaarg	de herberg
aaremoeïg weer	koud weer waar je nog niet aan gewend bent
aarom	paardenterm voor linksaf
iemand afbaddere	iemand een flink pak slag geven
affeséére	opschieten
aflèèges klaor	doodmoe (letterlijk: klaar om afgelegd te worden)
ij mot nou mar us afstjééne	Hij moet nu eindelijk eens een beslissing nemen
afstraove	zie afstruìne
afstrûine	rondzwervend afzoeken, afsnuffelen of er iets van je gading tussen zit
agòòsie, meej agòòsie leûre of vente	negotie, handelswaar
n’n akdop	tol voor jongens
akkedéére	met elkaar kunnen opschieten
akkenaaie	voortdurend in elkaars vaarwater zitten, ruziën
aksel	zult of hoofdkaas
’n alfke	een klein muntje van een halve cent
allebeneur	à la bon heure ( mij goed, vooruit dan maar )
allemèèn	term bij knikkeren:…………
alliver/allivel	toch al
van alteraosie gieng ie van z’nne sus	van schrik, opwinding, verwarring viel hij flauw
alzemelééve dadij da gedaon eet	bijna zeker dat hij dat gedaan heeft
amai	kreet van verbazing of ontzetting, allemachtig
n’n angdaarm	?
annebroek	vlaamse gaai
ij eeget flienk aon	chagrijnig zijn ( vervelend, dwars )
aongekljééd gao d’ûit	iemand die zich wat pronkerig heeft aangekleed om uit te gaan
daor zèède mwóói meej aongekljéénd	daar zit je mooi mee opgescheept
daor edde eur wóók wir aongeschééte	daar heb je haar ook weer
wa aonklwóóte	op je gemak wat aandoen. Het zal niet veel zoden aan de dijk zetten en het zal ook geen opzien baren
aonpééze	hard doorwerken
aonrugge ( van zaand )	zand ophopen
aonrije	voor je naar huis gaat ergens wat gaan drinken. Als de bouwvakvakantie begon gingen de mannen eerst ergens een pilsje drinken aleer naar huis te gaan. Menig bouwvakker had de volgende dag hoofdpijn
ij lig d’op aopegaope	hij ligt uitgeteld, zeer vermoeid
krèèg ’t aopezuur mar	bekijk het maar, zoek het zelf maar uit
ij ee z’n èège ’t aopezuur geworke	hij heeft zich uit de naad gewerkt
d’r deûg gin aor of stèèrt van	er deugt helemaal niets van
smèèr ’t mar in oew aor	kijk maar wat je er mee doet, ik hoef het niet.
z’n aore trug aole	je laten gelden en iets terug doen
’n zèès aore	een zeis scherp maken met de haarhamer
aorig	vreemd, raar, apart
n’n aorige	vreemd, raar, apart persoon
da’s ’n aorig meske	dat is een leuk, aardig meisje
aosem	adem
n’n appelesien	sinaasappel
n’n ardrijer	een wielrenner
n’n ardzak	krenterig of meedogenloos iemand
artsoep	erwtensoep
assie-assiezifke-assielaoj	steenkoolas-aszeef-asla
oewen èège assie ûitkruije	zelf je problemen oplossen en niet een ander voor de kar spannen …………
ij ee zunne assie uitgekroije
laot ‘m wóók z’nne assie us uitkruije	Laat hem ook zijn pleziertje eens hebben
assiedelleke	najaarskatje, vuil poetje, slonzige vrouw
assiepadje, koolassiepadje	De as werd in de winter bewaard om die in het voorjaar op het pad te strooien voor een betere begaanbaarheid
z’n assus stwóóte	(assus=hersens) zijn hoofd stoten
astraant	brutaal
n’n astraanterik	een brutaal iemand
’n aovegaor (aovegèèr)	een grote houtboor met dwarsstang
avoêt	uitdrukking: dat mag niet

>terug naar index

B

erreges durjéén baajere	er ongecontroleerd doorheen lopen
duronder baajere	erop losslaan
bakkes	(aan)gezicht
’n bakkesvol	een grote carameltoffee
’n bakske leût	een bakje koffie
nou zet oew balle toch wel bûite	jezelf te kijk zetten ( zwak aanbod, in de kaart laten kijken
’n baomiskatje ( zie ook toemaotskatje )	een laat in het najaar geboren poesje, mager meisje
baomisweer	herfstweer ( St. Bavomis op 1 oktober )
baskwiel	bascule, weegtoestel
basse	blaffen, hoesten
batraof	onverschrokken, speels persoon, kwajongen
bats	schop met holle kant
bedjééme, djééme	zo meteen
’n bedròògeliengeske
beezies, rwooie wiete en zwarte	bessen, rode, witte en zwarte
z’n èège begaoje	zichzelf bezeren of vuil maken
ij is ’t aon ’t begaoie	hij maakt het van kwaad tot erger, het bont maken
’n begáánkenis	een processie
bekáánt, bekáást	bijna
bekonkelefoêze	stiekem, samenzweerderig staan te smoezen
bementenéére	iets bewerken, de baas kunnen, handhaven, onderhouden, verzorgen
benneke	mandje
bessem	bezem
iemand bestûite	iemand prijzen, loven
biedeure	opzetschotten op een boerenkar
g’è biedeure nwóódig	werd gezegd als je een kopje thee of koffie te vol inschonk
biediefke (bietutje)	koolmeesje
’n òòs biezonders/bezonders (snijwaren)	een ons vleeswaren
ne biezwaarm	een bijenzwerm
bij-jot	oké, doe maar, dat is goed
bizzeme	bessen, bramenf
vor d’n blakke komme	tevoorschijn komen
blak en blwóót	voor iedereen goed zichtbaar
de bleek of blèèk	grasveld waarop het witte wasgoed werd gelegd om in de zon te bleken
blèèn	blaar
blèète	huilen
’n blekschop	om de schors van bv een eik eraf te steken om er gladde palen van te maken, ook tegen ongedierte in de schors
’n bliendaos	horzel
van de vliege in de bliendaoze terecht komme	van de regen in de drup geraken
de bliende/blienders	de luiken voor de vensters
blienk	schoenpoets
zèèn krabde nie blwóót	Hij lijdt er niets onder, want hij heeft toch geld genoeg
blwóóte kòòntjes in ’t gras	snijbonen uit het zout met witte bonen
boekert	boekweit
boekerdefwooi	pannenkoekenfeest bij de laatste boekweitoogst
boenders	harde borstel, vroeger: gemaakt van een bundeltje heide
boeretjééne of labwóóne	tuinbonen
boeretûile	duizendschoon ( bloemsoort )
n’n boevent	een boeman, onguur figuur
bokstaopele	iemand iets op het hart drukken, inprenten
bommeket	ijzeren of grote knikker
bomèès	ijs waaronder het water is weg gevroren
bòògerde	appels uit de boomgaard stelen
ne platte bossel	een platte borstel
bostrok	borstrok : onderkleding , gedragen in de winter over het hemd
bòòsum	bunzing
d’n bòòvemjister	hoofd van de school
’n bozzeloên, boezeroên	een werkhemd, kieltje, overhemd
(rond)brakke	hinderlijk heen en weer lopen
n’n bratzak	?
de breeje vjéértien opgaon	er op uit gaan en het er van nemen. De Breeveertien is een zandbank in de Noordzee waar nog al eens schipbreuk werd geleden. De breeveertien opgaan betekende: verongelukken.
brembeezies	bramen
bremschèèter	grasmus
bremzig	een varken dat berig staat (bronstig)
(rond)brièze	zonder doel wild rondrennen
ij eet’m flienk ûit z’n broek ange
ne broekschèèter	iemand die bang is
ge zul t’m wel broene	je neus stoten, ernaast pakken
brokske	snoepje
bromòòliekaar	petroleumkar
bruunéékels	brandnetels
de julle bups waar d’r	iedereen die erbij hoorde was er, de hele hoop was aanwezig
bukkum	bokking
zo maoger as ne bukkum	mager, zo dat je de ribben ( graten ) kunt zifen
bùkziek	zacht fruit: van binnen al wat bruin, maar nog niet rot
bul	vod, poetsdoek
ik voel me zo slap as ’n bul	je niet lekker voelen, krachteloos
ij lwóópt erbij as ne bullefiet	als iemand kapotte onverzorgde kleding draagt
bullevent	voddenboer
bullefakkel	vogelverschrikker
bùlleke	een boer laten
’n bùrreke	zakje om knikkers of geld in te doen
’n buts	een deuk
n’n buuketûin	een beukenhaag
aachter d’n buuketûin ligge	op het kerkhof liggen; dood zijn
buut	plek die vrij maakt bij verstoppertje spelen
bij-jot	zie: jot
iemand bijpaotere	iemand een pak slaag geven

>terug naar index

C

ge zout’m ne cent gééve	als je niet beter weet, zou je hem voor gek verklaren. iemand die niets gedaan krijgt.
nor Claosbaarg gaon	Claosbaarg is een veldnaam en tevens hoogsfte punt van Sprundel, gelegen waar nu het kerkhof is gesitueerd. Het betekent begraven worden

>terug naar index

D

’n gat dabbe	een gat graven
n’n dalk	een sukkelaar
’n daoi	een flinke uit de kluiten gewassen meid
da’s daover nie waor	dat is echter niet waar	Requested file could not be found (error code 404). Verify the file URL specified in the shortcode.
de daover op oew lèèf emme	flink de schrik hebben
wa zèède ne luie daarm	wordt gezegd tegen een lui persoon
wa zèède n’n ontige daarm	wordt gezegd tegen een vies persoon
dartien	dertien
déég emme	plezier hebben, gfenieten
d’r deûg gin aor of stèèrt van	er deugt totaal niets van
zo gek as ’n deur	heel gek
deûzig	draaierig, duizelig, niet goed snik
n’n deûzige	iemand die niet goed snik is	Requested file could not be found (error code 404). Verify the file URL specified in the shortcode.
d’n dieje	hij
’n dikkopke	een kikfkervisje
g’ét ‘r flienk dol meej	behoorlijk last of drukte mee
donderstraol	een vervelend iemand
doppe	spelen met een tol. ook: in de WW zitten ( werkloosheidswet )
ouw op meej da gedonderstraol	hou op met dat vervelend doen
dotse ( geit dotst tegen je aan )	botsen
draod g’ad emme	efrmee geleden hebben	Requested file could not be found (error code 404). Verify the file URL specified in the shortcode.
ik kom drek	ik kom zo dadelijk
n’n droês	een suffig persoon
dun of dur ’n doekske ?	hoe wil je het hebben ?
durpééze	flink doorwerken
durréége spek	mager spek met een beetje vet	Requested file could not be found (error code 404). Verify the file URL specified in the shortcode.
’n dùskas	dorsmachine
’n dùskasbakkus	iemand met een grote mond ( fig. )
’n duske	een onnozel persoon
’n dutseltje	een onzeker, sukkelig,stumperig persoon (vrouwelijk )
as d’n duuvel op Gjéérte sprienge (Gjéérte: de heilige Geertruida )	hij voelt zich meteen aangesproken, meteen alle geboden kansen aangrijpen, erop zitten als een bok op een haverkist .
duuveltjeskermis	regen en zon tegelijk
om d’n dwóóje dwóód ( donder ) nie	Daar komt niets van in, dat gaat beslist niet door ( bv. vroeger met je vriendin op vakantie )
ij ziet’r ûit as d’n dwóód van Iepere	heel bleek en mager eruit zien

>terug naar index

E

echel	bloedzuiger
zûipe as n’n echel	ontzettend veel drinken	Requested file could not be found (error code 404). Verify the file URL specified in the shortcode.
echelstèèrt	slurf van een windhoos
’n hut bouwe in d’èèg	een hut bouwen in de houtwal, de heg
d’n effer en d’n lèèger	degene die het draaiende houdt; degene die de touwtjes in handen heeft
op z’n eège wóóne	niet meer bij je ouders of je partner wonen
da gao van èèges	dat gaat vanzelf
emme ze op oew em geléége	ergens te laat aanwezig zijn
volk òòver d’n èèrd	volk over de vloer	Requested file could not be found (error code 404). Verify the file URL specified in the shortcode.
èèrend	wat in de grond achterblijft bij een gekapte boom
èèrpels	aardappelen
d’èèrpels òòver ange	de aardappels koken boven het vuur , toen er nog geen kachels waren
èèrpels dabbe	aardappels met de hand uit de grond halen
daor zèède nog nie meej aon de nuuw èèrpels	daar kun je nog genoeg mee af gaan zien
efkes	eventjes
da’s ’n efstèèrt	dat is een kattig meisje (verwaand, haantje de voorste)
n’n eibessum	bezem gemaakt van heide
zo schééte d’eksters toen ze nog gin kòònt aare
In ’t jaor nul toen d’eksters nog gin kòònt aare en dur d’r ribbe schééte
Ge kom net as Jan meej z’n eksters	Te laat komen, mosterd na de maaltijd. Jan kwam te laat op de markt om zijn eksters te verkopen
ennigte	enkele
errebeezies	aardbeien
erring	haring

>terug naar index

F

ne faant	man die met koopwaar langs de deur gaat. luiwammes
’n féép	een dreinerig, flauw vrouwspersoon
ij eet ’n fets van z’n stuì	hij heeft zijn voorhoofd geschaafd
fiêpebollekes	bessen van de lijsterbes
fiêpebollekes	bessen van de lijsterbes
fiepke	fluitje van hout ( lijsterbes )
flamoês	vrouwelijk geslachtsdeel	Requested file could not be found (error code 404). Verify the file URL specified in the shortcode.
ne flapdrol	een vent van niks	Requested file could not be found (error code 404). Verify the file URL specified in the shortcode.
fleppe	zuigen
’n flidderke kèès	een heel dun plakje kaas
fljeejaor	vorig jaar
de flenters ienge d’r aon	de rafels hingen er aan
floês	?
z’n flûit staot òòpe	zijn gulp staat open
fochele	bespringen, paren van vogels. vogelen
foepe	ergens instoppen ( maar niet netjes)
n’n foepstèèrt	gecoupeerde dierenstaart
da fokkedeer nie	dat past niet samen	Requested file could not be found (error code 404). Verify the file URL specified in the shortcode.
ne frak	een jas
bij welk onderdeel van het leger is hij? IJ is bij de liggende frèèters	Hij heeft het goed getroffen; op tijd z’n natje en z’n droogje, hij hoeft zich niet in te spannen. Onderdeel van het leger: infanterie
funtere	iets precies navragen, uitvragen, bepaalde dingen proberen te achterhalen
’n fwóói	een vrouwtjeskonijn
fwóóle	knuffelen, aaien
’n fwóólkatje	een katje dat graag geaaid wordt

>terug naar index

G

Meej gaank nor ûis gaon; ij éét de gaank ‘r flienk inzitte; ij moes meej gaank nor de plee	Snel naar huis gaan; hij ontwikkelt een behoorlijke snelheid; hij moest snel naar de wc
gaffel	gereedschap:tweetandige hooivork. persoon: bot en vervelend iemand
wa zèède n’n ljééleke gaffel	scheldwoord:	Requested file could not be found (error code 404). Verify the file URL specified in the shortcode.
galge	bretels
ne galliepaoper	een onnozel persoon	Requested file could not be found (error code 404). Verify the file URL specified in the shortcode.
ne gaoperd	een nieuwsgierig figuur die op een afstand de zaak bekijkt.	Requested file could not be found (error code 404). Verify the file URL specified in the shortcode.
wat zèède ne gaoperd	zie hierboven, maar ook een suffig figuur	Requested file could not be found (error code 404). Verify the file URL specified in the shortcode.
da gao t’r ’n gat ûit	snel, voortvarend
de gaoters zitte in z’n broek	er zitten gaten in zijn broek
garder	boswachter
gefrommelde appeltjes	appels met gerimpelde schil
ze éét ’n gefrutteld kleejke aon	ze heeft een gekreukt jurkje aan
as ’n gedaacht	zeer goed
’n gedoeike	een klein boerderijtje
gèèf	behoorlijk
gèère	graag
da’s gekkeluk	dat is gek, raar
ne gelder	een halfwas varken
gemaole joep	salmiak
n’n wóóp geneûk	een hoop ruzie
ik zen genukt	ze hebben me te pakken
’n geraoktèèd krèège	een beroerte krijgen
’n gèrdje	een twijgje, garde
’n gerijke	door paard getrokken rijtuig
ne gerùffelde truì	trui waar door slijtage de rafels er aanhangen
‘m gepse	er vandoor gaan
geschandaliséérd	iets wat kapot of lelijk gemaakt is
ze komme gestèèrt binne	ze komen met onregelmatige tussenpozen binnen
n’n getribbeleerde	een dolle dwaas
z’n getûig oprûime	zijn gereedschap opruimen
daor gienter	daarginds
gienterwèèd of gienderwèèd	ver weg of daarginds
gimmeleersel	email ( gekleurde metaalverbinding)
t gjéért	een schuinse richting hebben ( bv. stuk grond of een huis)
ne gjééseldop	tol met een zweepje
‘m goed om emme	flink dronken zijn	Requested file could not be found (error code 404). Verify the file URL specified in the shortcode.
gòòker(domme)	kreet als je ergens verschrikt op reageert
grèèt zèn	hongerig zijn (naar)
grjééle	bretels
grwóófer	grootvader
grwóótje	grootmoeder
grwòòtsig	verwaand
gùllie	jullie

>terug naar index

H

In ons Sprundels dialect bestaan geen woorden die beginnen met een H

>terug naar index

I

’n icht	een eg
ieder overaand	ieder om de beurt
’t mot toch ieveraand ligge	ergens liggen
n’n impaamp	een inkeping
ij kwaam van n’n impaamper  Sprundels?)	hij kwam van een op- of afrit
impesaant	en passant, ondertussen,tegelijkertijd, terloops
d’n inmaok	ingekuild gras of bv snijbonen die in een keulse pot werden bewaard

>terug naar index

J

iemand ’t jak ûitbossele ( uitborstelen)	iemand flink de les leren
wa lwóópte te jakke	wat loop je je te haasten
da gao as ’n jee	dat gaat heel voortvarend
jéékels	eikels
jillemaol/jullemaol	helemaal
ge zou t’r ’n jong van krèège	uitroep: als iets zwaar tegenvalt
jot	ja(wel) oké, dat is goed, doe maar
jûin	ui ( ajuin)

>terug naar index

K

ij kom van die kaante van Eèrel	Hij komt uit de buurt van Heerle
kaantemaajer	soort zeis waarmee je kanten van de sloot maait
kaantemaaisel	gemaaid gras uit de sloot
ne kaantmèèrel	drol aan de kant van de weg
meej ’n zwaore kaar rije	zwaarmoedig zijn
’n kabberdoeske	een bordeelachtig café ( Frans: cabaret douze of cabaret douce )
kaoi: kek ûit vur de zon, smèèr d’oew èège gôed in, aanders verbraan d’as ’n kaoi	je moet je huid goed insmeren als de zon schijnt om verbranden te voorkomen
kaoikes	kaantjes, uitgebakken spekvet( reuzel)
’t kaokelnesje	de jongste uit het gezin
kaol geneûk	opschepperij, kouwe kak
waoter bûite weg kappe	water buiten weggooien
kap nog maar eens vol	schenk nog maar eens in (bv koffie)
’t kakschòltje	de kleuterschool
k(w)aksûis	terloops, tussen neus en lippen door
karremenaoie	karbonade
da’s kasjeweel	dat is uitzonderlijk; dat is sterk
kasspoor ( karrespoor)	sporen van de karwielen in een zandweg
kaskenaode opange	ophef maken
meej de deûre kasse	de deuren hard dichtdoen
gwooi ’t mar in de kattebak	gooi het maar in de kofferbak ( auto)
de katsekee ûit zèn	de hort op zijn, er vandoor zijn
da’s gin kattepies	dat is niet mis
da’s ’n kedeej	dat is ’n bazige vrouw, ’n manwijf
volop kedaai	volop hommeles
giftum kèès, réépetonna	geef hem van katoen
n’n kèèk wèèd	zover je kunt kijken
kèèvus krèège	wat te horen krijgen, een standje krijgen
dur de kerdoons moete	er flink van langs krijgen ( vroegere straf in het leger waarbij een gestrafte door een haag van soldaten moest lopen, die hem met de geweerriem een klap gaven
aachterom is’t kermis	bezoekers moesten niet langs de voordeur, maar langs achteren naar binnen gaan.
kermisbed	een noodbed op de vloer voor een logé
’n kernoellie	een kwaadaardige vrouw, heester met friszure steenvruchten
zo rwóód as ’n kernoellie	iemand met een vuurrood gezicht
kerremelk	karnemelk
kestonnies	kastanjes
ket of verket	vork
kéételpak	overall
’n kezjèèr	vierkante keukenkachel met bakoven
da’s de kieft	dat is de afgunst
kiêke	kuiken of onnozel iemand
’n kiepke	een kalfje
kiesjes	half hoge werkschoenen, ook militair schoeisel
kilstaamp	stamppot van keeltjes ( raapstelen )
kiltjes	jonge raapstelen
kiêt staon	gelijke stand; de rekening is vereffend
oew kiête	je knieholte; ook kuiten
kietelkeike	kiezelsteentje
klabats	geluid van een harde klap
gao d’opzij meej oew grwóóte klabatspwóóte	ga opzij met je grote voeten
’n klak	pet, muts met stijve klep
klaamper	roofvogel ( torenvalk)
klapperout	zacht hout, bv wilg
klaraansie maoke	opschieten
klapblaos	urineblaas van een varken
klaveddetom	geluid van iets wat valt
klasse	met vloeistof morsen
klazienéére	uitgebreid uitleggen
kljééze	met vloeistof morsen, plassen
die kljéés ’s naachts nog in bed	die plast ’s nachts nog in bed
ne kljéésdoek of kljéészak	een doek waardoor de melk werd gezeefd
da’s ne kljéézer ( zèèkerd )	zeikerd, zaniker
w’emme ne klèène opgezet	we hebben een baby gekregen
’n klienk	vagina van geit of koe, deursluiting
’n klikkaar	’n kar waarvan de bak in een keer omgeklikt kan worden om de inhoud eruit te doen
klikout	paal die eruit werd getrokken, als men de bak van de kar wilde laten kiepen (klikkar)
de Sprundelse klienkerd	klinkerweg ( de vroegere Ettenseweg )
ne klippel	stok of onhandige slungel
ij slao meej alle klippels	hij probeert alle mogelijkheden te benutten
klokkebaaje	bosbessen
klottere	klonteren
klutske	scheutje
knapzak	een stoffen zak om eten in mee te nemen
ij ee ne flienke knauw g’ad	hij heeft er behoorlijk mee geleden
’t kniefelt	?
knoerard	keihard
knoraope	soort bieten
n’n knùrft	een ellendeling, onsympathiek persoon
koeienéére	vervelend doen tegen een ander
koeistouwerke	kwikstaartje
koffiedrap	bezinksel van de getrokken koffie
de kemieze ( commiezen )	grenswachters ( douane )
leg t’r oewe kop mar neffe, dan edde vljees meej aor	Als je iets niet lustte als kind, werd dit gezegd
IJ schet wóóger dan z’n kòònt staot	een verwaand iemand die boven z’n stand leeft
da zal oew kòòntje wel vaore	dat zul je wel erg gaan missen
konkelefoêze	stiekem, samenzweerderig staan te smoezen
ne kòòp	een buizerd
ij gieng ‘r as ne kòòp vandur	hij ging er pijlsnel vandoor
ze dènke da wij koosjes zèn	ze denken dat wij gek zijn
ne kòòrepikker	een libelle
’t kot	hok
da poetje kraaw d’ín oew gezicht	dat poesje krabt in je gezicht
zo schjééf as ’n krab	heel scheef
da’s krèèteluk	dat is heel erg jammer ( schrijnend ) bv. dat de een wel iets krijgt en de ander niet. (cadeautje, korting, wel of niet mee mogen doen) om afgunstig op te worden.
ne vorse (vosse) of vùsse krééuw	een flinke kras of schram nog maar net ontstaan
z’n kòònt téége de krib góóie	koppig, eigenwijs, dwars doen
’n krip spek	een reepje spek
kripvet	spekvet
ij ee ne flienke krééw op z’n aand	hij heeft een flinke schram op zijn hand
kriffele	onbeholpen kruipen
ij kriffelt omwóóg	hij staat moeizaam op
krikke	resten van verbrande steenkool of hout
kroeleke	knuffel of stuk textiel waarmee kinderen gaan slapen
un kroês	een blik
kroêsschopperke	spel met bal, waarbij het conservenblik van een ander omgeschopt moest worden
un krwóói volk	een hele groep mensen
kruidòòrus	kruisbessen
kruinaogels	seringen
da vrouwke ee d’altij krulspelle in en ’n sjekske in d’r tòòt	dat vrouwtje heeft altijd krulspelden in een een shagje in haar mond
ne kullefaoter	een cultivator
ne kûit in oew bed maoke	bij de matrassen van vroeger ( stro of kapok) een “kuil” maken om lekker te slapen
kuukelekaontjes	?
kuus	varken
ne kwaajer	een fluim of een flinke brijachtige massa
us opa kwaaierde z’nne prûimtabak in de kòòlekit	ons opa tufte zijn pruimtabak in de kolenkit
ne kwaansel	een kleine hoeveelheid vloeistof
naor ûis kwakkele	naar huis sukkelen
da’s kwats(praot)	onzin, quatsch, kletspraat
kwatta	chocolade
kwattastrooisel	hagelslag
ouw d’oew kwèèk	hou je mond
ne kwèèk laote ( ne blèèt laote )	een gil laten
kwèèke	hard roepen
ouw d’oewe kwèèrel dicht	hou je mond dicht
ne kwiedam	iemand die gekke streken uithaalt
kwiele	kwijlen
iets kwikke	snel schattend uit de hand wegen

>terug naar index

L

ge kun t’ m dur ’n laampeglas trekke	hij is broodmager
laantefaante	de luierik uithangen
laastkomme	langskomen
labwóóne	tuinbonen
ne lamstraol	een lammeling
ne lapzwaans	een nietsnut
’n lent of rjééllent	touw op twee stokjes om een rechte lijn op het land uit te zetten
lenters	teugels
’n lentje; ij kréég meej ’t lentje	’n liniaal; vroeger kreeg je als straf een pets met het liniaal op je hand
’t waar leûtig	het was gezellig
luste gij ’n lekkerke?	lus je een snoepje?
ouw d’oew lerrie binne	hou je tong in je mond
liege téége de kleppe van d’el omwóóg	flink liegen, dat je het zelf gelooft
ne lichpaol	een lantaarnpaal
ij lig te lillepwóóte	stuiptrekkingen krijgen
te lèèk gaon	naar een begrafenis gaan
’n lievenjééreperdje	lieveheersbeestje
ljéélikkers vange
da’s ’n ljéélikster	dat is een nare vrouw
ljéémtillekes	knikkers van leem
ne ljééwaark	een leeuwerik
de ljéér	de ladder
locht	licht
de locht	de lucht
n’n loep	een bullebak
n’n pil loerd	een stuk leverworst
ne lòòzie	een horloge
ne louw	iemand waar niets van uit gaat
stao nie zo te louwe	doe niet zo droelig; doe eens wat
lwóófstil	bladstil
’t gao mar òòver ’n lûizekulleke	het gaat maar over een klein beetje

>terug naar index

M

de mast	dennenbos
gaon maste	een paartje dat het bos ingaat om te gaan vrijen.
ne mastepin	stronk van een dennenboom
mas(t)pelle	naalden van een den
meduunket	me dunkt het
da’s mijelijk	dat is lastig, moeilijk, akelig ,gevaarlijk. (mijelijk- mijdelijk- om te vermijden: iets is lastig en dus maar beter te vermijden)
mekaast ( bekaast)	bijna
mem	borst
die ee grwóóte memme	die heeft grote borsten
aon d’aachterste mem ligge of aon de vurste mem ligge	benadeeld/bevoordeeld worden, minder/meer aandacht krijgen, laatst of eerst aan de beurt zijn
mendeur	dubbele deur van de stal
Jezus van Meraante	uitroep ontzetting/verbazing
meraokels goêd gedaon	heel goed gedaan
’n mesjiesterse broek	broek gemaakt van manchester stof, soort ribbroek.
’t begint te meûtele	het begint te werken ( in het lichaam )
slao t’m op z’n mieter	sla hem op z’n lijf, z’n donder
ik em ’t in jil m’n mieter	m’n hele lijf doet zeer
ik gééf er gin mieter om	ik geef er geen snars om
mietere	vervelend doen
(sode)mieter op	maak dat je wegkomt
ne mieterstjéén	een lastig, vervelend persoon
mieter ’t mar in dieje n’oek	gooi het maar in die hoek
dat mietert subiet nor benééje	dat valt zo meteen naar beneden
mis	mest
miskûil	mesthoop
mitje (muntje) steken	spel met centen op de harde zandgrond
’t is mjéénus	het is serieus
mjistentij	meestal
ij kréég van de mjister ’n mwooike	hij kreeg van de onderwijzer een prentje
’t mjisterschòòl	de jongensschool aan de St. Janstraat 127
us moen	ons moeder
moesjaanke	zeuren, zeveren
mokkere	morsen
’n mondmeziek	een mondharmonica
’n mo(n)ffeltje	zie mondsvolleke
’n monnika	een harmonica of accordeon
de mòòns	stenen bak voor het afvalwater ( stond op de zul )
’t mòòns(e)gat	afvoergat afval- of spoelwater
de mossegòòt	afvoergoot voor afvalwater die uitkwam in de tuin of de sloot
monsvolleke	slok
de moor	waterketel boven het vuur, die zwart werd. Een Moor is een zwarte persoon
’n mud èèrpels	ongeveer 35 kg aardappelen
mulder	meikever of molenaar
mûrmeréére	voortdurend klagen, ontevreden mompelen en morren
’n mûrmeraosie	een notoire klager
musterd	bundel twijgen
musterdschelft, mustermijt	stapel van bundels twijgen
muuzèèker	mier
ij kréég ’n móóike van de mjister	hij kreeg een prentje of plaatje van de meester op school

>terug naar index

N

naoldekòòkers, paopekannekes, paopekullekes	rode vruchtjes van de meidoorn
edde nat geléége?	iemand die voor zijn doen vroeg is opgestaan
’n néép
’t lig nèève ( neffe ) oe	’t ligt naast je
’n neiïg ventje	een leuk, grappig kereltje
ij ééget neûk	hij voelt zich verongelijkt
neûk ’t mar in dieje n’oek	gooi het maar in die hoek
de koei nirkt
wa nukt da nou?	wat geeft dat nou
da’s mar neûsvèèges	dat is zo gebeurd, dat stelt niets voor
’n nikkeltje	een vierkant muntstuk van 5 cent
nissel of niesel	veter
nieselpûine	wortels van kweekgras
njeût	nee, hoeft niet
iets nwooj doèn	iets niet graag doen
ij doeget meej nukke	hij doet het zo af en toe maar
ne nùrk	een onaangenaam nors iemand
’t is ne nèèp en ne douw	’t is zo gebeurd
nuuwelijk	benieuwd

>terug naar index

O

oejéérejee	uitroep: och Heere Jezus
oêt	kreet van verbazing
d’n of	de bloementuin of groentetuin
’n ollewaaj	een lichtzinnige vrouw
da gao d’ommes nie	dat gaat toch niet
n’n emmer omkappe	een emmer leeggieten
onbezouwe of onbezouwelijk	onbesuisd, onbeheerst
ongeparremeteerd	onbehoorlijk
onjeklonje	Eau de Cologne
gij spul d’onrèèn	jij speelt vals
n’n onstraanterik	een brutale vlerk
n’n òònterik	een viezerik
òòntig	vuil, smoezelig
alles stao d’op z’n òòres	alles staat op zijn kop
die kienders zen goed opgebrocht	die kinderen zijn goed opgevoed, grootgebracht
oew èège opfrèète	zenuwachtig zijn, geërgerd zijn
opkuuse ( d’n òònd téége iemand opkuuse )	ophitsen
opneûkerke	klein persoon
n’n opneûker krèège	een klap krijgen
opwasse	de vaat doen
ordrwóóg	heel droog
ij is wir d’n ort op	hij is weer eens niet thuis, altijd weg zijn
osklippel	dwarshout dat vastzit aan een kar en waar de strengen van het paard aan vastgemaakt worden
ossekopke	pimpelmees
ottem	paardenterm voor rechtsaf
oudoe	afscheidsgroet
em ik n’n outere kop?	krijg ik niks? ( heb ik een houten kop )
ouwebette	kletsen
ij is van d’n zelfde ouwer	hij is even oud
ieder overaand	ieder om de beurt
ik em ‘m oovertèèd nog gezien	ik heb hem een tijd geleden nog gezien

>terug naar index

P

’n padwóóg	een ontstoken ooglid
iemand ’n padwóóg slaon	iemand zijn oog dicht slaan
ij eeget zo druk as panneke vastenaoved	Op vastenavond ging men na sluitingstijd bij iemand pannenkoeken of eieren bakken. De koekenpan stond dan constant op het vuur.
us paoj	ons vader
paopekullekes, paopekannekes, naoldekòòkers	rode vruchtjes van de meidoorn
paosblommekes	narcissen
z’nne paose ouwe	in de paasweek te biechten en te communie gaan
parreleeje	aan een stuk door praten
wóór zijn us parremetéére	hoor hem eens klagen
’n pattekaal vùggeltje	een vogeltje pas uit het ei (zonder veren)
peeje	bieten
peeje dunne	bieten “op één zetten”
’n róóie peej	een rode wortel
ij schéét julle peeje	hij was ontzettend bang
peejkoffie	merk Buisman, gebrande suiker om de koffie sterker te maken
ne peejmeûle	bietensnijder
peejstaamp	aardappelstamp met winterwortelen
’n péékel	een bazig vrouwspersoon
pééperkoek	ontbijtkoek
peggenout	vuilboom, werden peggen (pluggen) van gemaakt om b.v. schoenzolen vast te zetten
da’s penning zestien	dat is heel duur
ne penning	een perzik
’n perreweps	een wesp
perrig	een merrie die tochtig (hengstig) is
pesjòònkele	een aflaat verdienen voor zielen in het vagevuur. Na 5 onze vaders en weesgegroetjes moest men telkens weer de kerk uit
pèsmoppe	paardenstront
pesstal	paardenstal
’t is ier ne pesstal	het is hier een bende
peût	terpentine
un peût krèège	een klap krijgen
ne péézerik	uitgesneden geslachtsdeel van een varken om iets mee in te vetten, bv een zaag.
piekelo	ijsje
aon ne piekelo lakke	aan een ijsje likken
piekelokaar	ijscokar
piek	capuchon
pieke pòòke	meisjesspel met kopspelden
’n piekepòòk	iemand die graag ruzie uitlokt
pieleke	kuiken
pieraos	worm
piesblomme	paardebloemen
d’n piespaol zèn	de voetveeg zijn: altijd en overal de schuld van krijgen
piespotje	witte kelkbloem van haagwinde
pietelèèr	rokkostuum
’n pikkeltje	een krukje met drie poten
erreges ne pin aonlulle	hij maakt er maar wat van, zich ergens uitpraten, ergens een draai aangeven.
pinaor emme	stug, recht haar hebben
ne pinnéékel	een vervelend iemand
pindraod of pinnekesdraod	prikkeldraad
zo zat as ’n pinneke	behoorlijk dronken zijn
pitse	een klein beetje ergens van eten
z’nne pjéér zien	geweldig afzien; zijn deel wel gehad hebben
ne platte boender	stevige kleine borstel zonder steel
platte jong	vogels pas uit het ei; ook kleine kinderen
platters vur de knèène	bladeren paardebloem; lekkernij voor konijnen
plee	wc
plets	stoep achter het huis
pliesiekot	politiecel
ij eet ’n poelie-aandje	hij heeft een lamme, ongelukkige hand
poelie-ei	ei van een jonge kip die net aan de leg is
’n mwóói poetje	een mooi poesje, een mooi meisje
poêremoes	boerenkoolstamp ?
poetjespap	melk met beschuit of brood	Requested file could not be found (error code 404). Verify the file URL specified in the shortcode.
mekaor possiepaant staon	elkaar helpen
ij ee ’n potske (klotje )op	hij heeft een alpino-petje op
pottefoelie	portefeuille
pottenoster	rozenkrans
’n pralleke	een klein kind
wat aon proête	wat aan prullen
pròònt	zoals het hoort; netjes
pròònt op tèèd	stipt op tijd
’n prop	een dennenappel
pûine	wortels van bep. grassoorten , bv. hondsgras
pûit	kikker
pûitedril	kikkerdril, kikkereitjes
ne pûiteviller	een groot bot mes
n’n putaok	lange stok met op het einde een haak waar de emmer aanhing bij het water putten
puuke	plagen

>terug naar index

Q

Woorden die beginnen met een Q kennen we niet ik het Sprundels dialect

>terug naar index

R

uìt de rabat trekke	helemaal uit elkaar trekken
raogesbol of raovesbol	ragebol
ragge	wild spelen op stoelen en matrassen
d’r onder rammele	slaand optreden / er stevig tegenaan gaan
’t raust er	het gaat er flink tekeer
’n rèèf/ ’n rèfke	hark/harkje
’n réétikuuleke	een damestasje ( komt van het Frans)
de waarft oprèève	het erf opharken
’n rjééllent	om m.b.v. een touw op 2 stokjes een lijn te spannen om recht te kunnen planten
rengele	regenen
da’s ’n rennewaosie	iemand die alles kapot maakt
rjéépe	spel met oud fietswiel en stok
ne rèèsbessum	bezem gemaakt van rijshout
retteréére	op en neer lopen, drentelen
rommetom ’t ûis	rondom het huis
ij is rommetom ljééluk	wordt gezegd van iemand die heel lelijk is.
rondbrieze	van het een naar het ander hollen, zonder beleid
ronddalleke	doelloos rondhangen	/td>
ne rouwdouwer, ne rauwe duuvel	ruw , onbehouwen persoon in doen en laten, iemand die niet voorzichtig te werk gaat.
rouwenis	maaisel uit de sloot, wat ’s winters op bv. een witlof- of aardappelkuil werd gelegd ter isolatie
rùffels	rafels
n’n rûitetikker	een korte ronde tol
ij is zwaor bij de rûiters	hij is niet goed bij
ruts	perzikkruid
rùsse of rûisse	wrijven
ruuk	eau de cologne
ruure	roeren
d’r rije d’r wir ’n paor meej	er wordt weer flink geroddeld
ij rijt’m flienk	hij is flink getergd
ij laot alles mar rije	hij laat alles slingeren
ne rijer, ne ram, ne rem, ne rammelèèr	een mannetjeskonijn

>terug naar index

S

’t saarf van oew stui valle	alleen het vel op ’t voorhoofd wat geschaafd
ne saarevetuut	paadje met recht van overgang
sabbas	benaming voor zwarte Piet
schabbelierke/bedollie	kleine medaille met afbeelding heilige
’n schaft	leren beenkap over schoen of klomp
iets schandaliséére	iets kapot of lelijk maken
’n schéél	deksel van pot of pan
ne schèèresliep	een scharenslijper
schèète as ne rèèger	erg naar de w.c. moeten
’n schèètlèèster	een bangerik
’n schèètûis	een flauw iemand
’t schèètûis	de w.c.( buitenshuis)
de èèrpels schelle	de aardappels schillen
schelles krèège	reprimande krijgen
schetse	schaatsen
schitte	opgedroogde mestplakken aan een dier
n’n rauwe schoefel	iemand die ruw met dingen omgaat, het niet zo nauw neemt met de kwaliteit van het werk, gauw gauw zijn werk af wil hebben.
n’n schoeft	een ongemanierd persoon
’n schoelie	gemeen, onbetrouwbaar iemand
oew schoêre	je schouders
’n schof	een tijdje tussen twee maaltijden
ij ruuk nor de schop	hij is bijna dood ( schop van de grafdelver)
efkus schòòve	even rusten
schotteldoek	vaatdoek
schottelwaoter	afwaswater
schotelwassers of schottelwasjes	schrijverkes (blauwzwart watertorretje) Het Schrijverke is een gedicht van Guido Gazelle
schréépel	wiedwerktuig: in tegenstelling tot de schoffel, wied je met het mes naar je toe
d’n of schréépele	de tuin wieden
schrèèver	geelgors
schrèèverke	zwart waterkevertje
’n schotje	koe die al een keer gekalfd heeft
schouw	schouw of schoorsteen(mantel)
schuddekul	te slappe koffie
de schuìf	de lade
ut schùfke krèège	geen absolutie krijgen in de biecht:schuifje ging dicht
schùmke trekke	een dropdrank maken
ik kom sebiet	ik kom zo dadelijk
sééveraase kljéére	zie: swardagse kljéére
seffe(n)s, seffekus	dadelijk
sewèèle	soms
sjacherèèr	louche handelaar
sjachere	sjouwen, aanrommelen
ne sjampaamper	een raar iemand
’n bolleke sjet	tot garen gesponnen wol
da’s ne sjiek de friemel, meej z’n fròòntje, z’n kachelpèèp en z’nne zwolluwstèèrt	een opgedirkt persoon, met een…. , hoge hoed en pandjesjas
sjoe	muntstuk van 2 en een halve cent
n’n sjoefelèèr
ij sjoefelt rustig nor ûis	hij schuifelt met kleine pasjes naar huis
sjoêre	zwaaien
ij sjoerte weg	hij ging er snel vandoor
sjuuleker, zjuulkert	klaverzuring of veldzuring
ij is sjuust ier gewiest	hij is net hier geweest
’n slaojbuike	het regent zachtjes
die acrobaote zen slap	die acrobaten zijn lenig
doe d’oew slaoppak mar aon	doe je pyjama maar aan
sleg	houten hamer om palen te slaan
slechte	eggen
sleffe	lopen zonder de voeten goed op te lichten
sleffer	een slipper ( lichte pantoffel )
sliddere	(baantje) glijden op ijs
slierte	spel met een lange rij kinderen, die elkaar vasthoudend ronddraaien. Degenen aan het eind moesten hard lopen.
slik	slijk, modder
ij waar èènkel de slik en vûlligèèd	hij zag er vuil en modderig uit
’n sliklap	een spatlap
boen d’oew slikpwóóte af	boen je vieze schoenen af
slikvanger	spatbord
ne sloeber	vuilak, schurk
’n sloor	een sullige onnozele vrouw
’t slop dicht doen	als je een weiland betreedt of verlaat, moet je door het slop; ook wel ;hekkedam genoemd. Het hek is gemaakt van een drietal prikkeldraden boven elkaar verbonden met 3 houten stokken.
’n slùfke of slûiverke	een schuifspeldje voor in het haar
slùtspel	veiligheidsspeld
smjééle	vleien, flemen, mooipraten. IJ zit jul de tèèd te smjééle, ij éé zééker wa nwoodig. Maar het kan ook een sarcastische opmerking zijn, om iemand een veeg uit de pan te geven
ne smèrlap	een smeerlap ( gemeen persoon )
smèrlappe	dadels
n’n smiecht	gemene kerel, iemand die handig zijn zin weet te krijgen
ne smoeletrekker	een zuur snoepje
smoelwaark	gezicht
smoezelig	vuil, onfris, slonzig
smòòre	stuiven van zand
smosse	zachtjes regenen
snoffeltjes	kleine anjers
ne snoppiek	snot wat uit de neus hangt
da’s nog mar ne snoppiek	hij is daar nog te jong voor
snot en kwiel blèète	tranen met tuiten huilen
ik ben ’t beuj as gespòòge spek	Ik ben het helemaal zat
da’s soepie	personen van bedenkelijke aard
iemand soppe bij ’t zwemme	iemands hoofd onder water duwen
mar wèènig speûles ebbe (emme)	weinig speling hebben
spjéékes van de fiets	spaken van de fiets
spier: pèèrdespier of rundspier	paardenrookvlees of runderrookvlees
de spin	voorraadkast
ne spinnekop	een spin
spoege	overgeven
spùrrie	voedzame plantensoort
frèète as ’n spùrriekoej	een magere of zieke koe die flink moest eten. Dus: overdadig eten.
sommedjééme/sommedrek	zodadelijk
sommetije	somtijds, soms
’t kan d’r spéére	het kan er te keer gaan
nor binne staaiere	kwaad en fors naar binnen stappen
erreges òòver stèchele	ergens over twisten
’n stéég iemand	een koppig iemand
stééne	zuchten, kreunen
stèèrtpanneke	steelpannetje
stekke	wasknijpers
stekkedraogers	grote mierensoort
stessele	1.de was stijven 2. met korte pasjes lopen 3. het met het achterlijf bewegen van bijen net voor ze de korf ingaan.
stiefele	met korte snelle pasjes lopen
stieke	snelbinders
stierig	een koe die tochtig staat
ik em stikard geworreke	ik heb heel hard gewerkt
stikkebeezies	kruisbessen
stikstraol	vervelend iemand
stoefe, stoefer	opscheppen, opschepper
stoeferke	pochetje
stoempe	stompen
stofzuigere	stofzuigen
da’s ’n straant vel	dat is een brutaal nest
’n stramien	een vergiet
da’s ’n stréén	dat is een vervelend iemand
ij krèèg ’t aon z’n stréén	hij kreeg de kuren, koppig, humeurig
’t is jin stréép ‘r nor toe	recht op het doel af
die jong van ier nèève (neffe) zen echte straovers	de kinderen van de buren zoeken stad en land af om iets te krijgen
strijbos	iemand die graag en veel met woorden strijdt
stui	voorhoofd
da kan gin stûite lije	het is niet opmerkelijk, niets om over naar huis te schrijven; het is maar middelmatig
stukkere	verstelwerk aan kleding doen
sebiet	zodadelijk
’n suffesaant ventje	een aardig ventje
sùkkerpeeje	suikerbieten
zo suf as ne mulder/kat	heel duizelig
ij gieng van z’nne sus	hij viel flauw
swardags, swardagse kljéére ( seeveraase )	door de week, doordeweekse kleding
n’n Swies	ordebewaker in de kerk, komt van het woord Suisse ( zijn pak leek op dat van de Zwitserse garde )
aon swi(e)skaante	aan weerszijden

>terug naar index

T

takkeleike doên	tikkertje doen
zo grwóót as ’n taofelschuìf	ironische opmerking als iemand iets groter in omvang doet voorkomen dan het in werkelijkheid is
ne tèèraoved	een feestje waarvoor de leden het hele jaar gespaard hadden. In clublokalen hing ook wel een aparte spaarkast.
da’s ’n temtaosie	dat geeft een hoop ophef
tenaostebij	ongeveer, bijna, haast
ik ben tenne	ik ben doodop, aan het einde ( moe, uitgeteld)
de straot tenne rije	de straat tot het eind uitrijden
tenne aon gaode lienks af	op het eind ga je links af
’n tets	een punaise
de teût van de koffiepot	de tuit van de koffiepot
ij éé ne teût op z’nne kop	hij heeft een bult op zijn hoofd
‘k zèn teût-aon	ik ben bekaf
m’n teûte zèn kaol	de schoenneuzen zijn kaal
teûte	treuzelen
’n teûtebel	treuzelaarster
ij schiet meej d’n teût van z’nne schoen	met de neus van de schoen een bal trappen
de teûte ( kasjesvolk)	marskramers, leurders ( kastjesvolk: deze handelaren hadden een kastje op hun rug met allerlei laatjes en vakjes waar hun handelswaar in zat )
n’n teûtzak	een puntzak
tiekom	paardenterm voor rechtsaf
tiete	borsten
tiêt	kip
d’n til	de zolder in een schuur
timzééf	zeef van de teems/melkbussenfilter
toemaotskatje ( zie ook baomeskatje)	najaarskatje, toemaat betekent het laatste van de oogst, de kwaliteit werd al wat minder
toennet	daarnet, zonet
toe(n)straks	eventjes geleden
’n òòs toespèès/bezonders	een ons snijwaren of vleeswaren
tollekes	koolraapjes
ze reeje ‘m tonnestebóóve	ze reden hem ondersteboven, omver
d’n top uìtnèèpe	snoeien door de top eruit te halen
ouw d’oew tòòt	hou je mond
toutere	schommelen
tjikene	tekenen
ij tjuunkerde flienk, toen ie z’n assus stwóótte	hij ging flink tekeeer toen hij zijn hoofd stootte
iemand trappéére	iemand betrappen
n’n trèèn	een lange kar
trèèzemeûle	kafmolen
da òòndje béét in m’n trekkers	dat hondje beet in mijn achillespees
ne trekzak	harmonica
wa bende ’n triên	gezegd van een onnozele vrouw die traag van begrip is
tuffe	spuwen
ge tuft’r wóók nie op	hij lust het graag
de tûin knippe	de heg knippen
tûitele	ruilen
tuk	buntgras
tukaor	droog haar
’n tups	rond houten kuipje waarin frambozen naar de veiling gingen
ij gao nor tùrp toe	iemand die achteraf woont, gaat naar het dorp toe
ge ziet ‘r ûit as n’n tùrk	vies en vuil eruit zien
tùt	overgrootmoeder
tut	fopspeen
tutfles	zuigfles
zit nie te tutte	zit niet te treuzelen
n’n lekke tuup	een lekke band (tube)
meej tije
op d’n tuur zette	met een touw een geit of een koe vastzetten, zodat op een bepaald stukje weide gegraasd kan worden
n’n tweezak	iemand die met alle winden meewaait

>terug naar index

U

uìtschjééne, uìtschjéére,uìtschinne	ophouden, stoppen
uìtschòòve	uitrusten
op oew ukke zitte	op je hurken zitten
n’n ùster	een unster, weegtoestel
ùpke	Hubertusbroodje (tegen hondsdolheid) Naamdag van Hubertus is 3 november
’t ùske	de aparte wc (het huisje) achter het huis

>terug naar index

V

un ljééluk vaareke	een lelijk iemand ( niet qua uiterlijk, maar qua mentaliteit )
wulde vaarekus	ruwe ruige jongens , pissebedden
da zal oew kòòntje wel vaore	het te goed gewend zijn geweest.
vaort emme	heimwee hebben
ij eeg’t zo druk as panneke vastenaoved	?	Requested file could not be found (error code 404). Verify the file URL specified in the shortcode.
ij gieng op de vèèg	hij maakte dat hij weg kwam
ij kréég ’n flienke vèèg	hij kreeg een flinke tik
’n vèès	jonge koe die nog niet of voor de eerste keer gekalfd heeft
velling van ’n fiets	de velg van een fiets
meej jou em ik nog wa te verapzakke	met jou heb ik nog een appeltje te schillen
ij waar gèèf veraltereerd	er ondersteboven van zijn, ontdaan
iets verbollemonde	iets laten verslonzen; ’t slecht bevoogden of beheren van andermans goederen of spullen,iets verprutsen, stuk maken. bal=slecht monde=voogd
verkwaansele	verspillen
vermokkere	verspillen
da’s ginne vermokkerde	met hem heb je terdege rekening te houden
da’s gin vermokkerde	dat is een mooie vrouw, meid
verniesseld	akelig, klein
’n verniesseld dieng	een mager vrouwspersoon
verrennewéére	kapot maken
in de verrènnewaosie helpe	in de vernieling helpen
z’n bed verrwóóje	lakens en dekens door elkaar gooien
ik versléét ‘m veur ’n aander	ik dacht dat hij iemand anders was	Requested file could not be found (error code 404). Verify the file URL specified in the shortcode.
’n verùllie	een jonge meid
de vruure(s)	lichte maaltijd rond 4 uur. De boeren namen een kleine maaltijd tussendoor alvorens te gaan melken	Requested file could not be found (error code 404). Verify the file URL specified in the shortcode.
verschouwe	een vogel nestschuw maken
veulpraots	een praatjesmaker
d’r vierevoets vandur gaon	er heel snel vandoor gaan
’n vietum-vattumbroek of mesjiesterse broek	een broek van Manchesterstof, als de pijpen tijdens het lopen tegen elkaar kwamen, hoorde je een bepaald geluid
ze lóópt te vlagge	haar onderjurk komt onder de rok uit
’n vlagzèèsie	grote zeis
’n vlimmeke	een scherp mesje
vlwooieout	gagel
ik ben vort	ik ga weg
gij è wóók altij wa vrèms opstaon	?
’n vrùmmes	een vrouw(mens)
ne (wóój)vùrk	tweetander om te hooien
’n vuggeltje	een vogeltje
’t vuìl komt’r af	nageboorte bij een dier
wa bende ne vùlluk	wat ben je een viezerik
vùlleke, die twee zèn aon ’t vùlleke	rommel maken, viesmaken , ook: onkuis bezig zijn
die kwaam vurbijgevèègd	die kwam met grote snelheid voorbij
vus te veùl	veel te veel
vwóós	?

>terug naar index

W

de deur stao waogewets òòpe	de deur staat helemaal open	Requested file could not be found (error code 404). Verify the file URL specified in the shortcode.
ge krèèter gin waoter aon	hij wil zich niet wassen
waarft	erf
wauwele	kletsen
’t is wèèrd	het is toch wat
wèèrdbieje	je best doen om iets snel klaar te krijgen
iets wegkappe	iets weggieten, bv water
wegkruìperke speûle	verstoppertje spelen
’n mes wette	een mes scherp maken
ne wetstjéén	een wetsteen
wiendbal	opschepper
wiendflep, wiendwaaier	opschepper
wienterknoeste	perensoort St. Remy
ze slòòge ‘m meej ’n wieske ( gèrdje )	ze sloegen hem met een houtzweepje
de wirgaoi	de andere van het stel, bv sok
n’n wóóge zijje	een hoge hoed met zijde bekleed
wóógschééle	oogleden
’n wùrveltje	draaihoutje om deur of poort te sluiten

>terug naar index

Z

gin zaand mir afgaon	naar hartelust gegeten hebben
schaarp zaand	maaszand, metselzand
op n’n lollie zabbere	sabbelen , zuigen
zaksel	defintieve winst bij knikkeren
ne nwóóp zèèk op ne riek	een hoop kale kak (stadse aanstellerij)
un zéén vu oew assus krèège	een klap op je hoofd krijgen
ne zèèper	een vergiet
ne zjééverèèr	iemand die onzin vertelt, wauwelaar
zéékel	sikkel
zeng	kortstondige zachte bui
’n zibbedeejke	een onnozel , zielig vrouwspersoon
zjoêre nor iemand	zwaaien naar iemand
zjuulkert of sjuuleker	veldzuring of klaverzuring
(zoe)bedjééme	(zo)meteen
de zùrg	een gemakkelijke (lig)stoel
zug	vrouwelijk varken, zeug
de zul	de gang tussen woonhuis en stal ( inpandig )	Requested file could not be found (error code 404). Verify the file URL specified in the shortcode.
zùllie	zij ( meervoud )
zuuje	een kind wiegen dat wat hangerig is
da’s wóók ne zijigge	man met vrouwelijke maniertjes

>terug naar index